“Sarah, als jij ze niet kan helpen zal ze ingeslapen worden.”
Ik ging net vertrekken op een te lang uitgestelde vakantie wanneer één van mijn studenten -die werkzaam is in een reddersorganisatie voor spaanse windhonden- mij vroeg of ik één van hun herplaatste honden kon opvangen.
Lily, een jonge Galgo die zes maanden geleden door een belgisch gezin werd geadopteerd, had gebeten en moest daar zo snel mogelijk weg.
“Dat kan, op voorwaarde dat ze in een kennel kan.”
“Dat is geen probleem, ze zit nu ook in een kennel.”
“Oké, dan kan ze komen na mijn verlof.”
De zware kalmeringspillen die Lily op dat moment kreeg toegediend, verdoezelden een belangrijk probleem waar ik binnenkort als een sloopkogel door geraakt zou worden:
Haar extreme verlatingsangst.
De eerste dag nadat mijn voeten terug de Belgische bodem raakten, overhandigde mijn studente mij een prachtig gestroomlijnde Galgo.
Haar gezicht leek een beetje op dat van Dobby, de elf van Harry Potter.
Ondanks haar traumatisch verleden, wist ik dat ik me niet mocht laten leiden door medelijden indien ik haar wou kunnen helpen.
Bij aankomst werd ze in een binnenkennel geplaatst, zodat ik de lessen met mijn klanten kon afwerken.
Ik had amper de deur van de kennelruimte gesloten toen ik geconfronteerd werd met een gekrijs dat ik enkel kan vergelijken met het geluid dat mijn konijn uit mijn kindertijd produceerde toen we hem wouden gewennen aan een leiband zodat we hem konden meenemen: een geluid van pure paniek.
Dat was het moment waarop ik besefte dat ik een aantal moeilijke weken tegemoet ging.
De waarheid is, dat échte verlatingsangst eerder zeldzaam is. Nogal veel baasjes hebben de neiging om het label “verlatingsangst” te plakken op elke vorm van verstoring die de hond vertoont wanneer hij alleen gelaten wordt of in een bench wordt geplaatst.
Veelal gaat het om een hond die zijn energie te weinig kwijt kan en zich dood verveelt wanneer hij alleen is.
Vaak is het verlatingsagressie, waarin het blaffen en huilen een bewuste vorm van protest is eerder dan de grootse paniek die een hond ervaart met daadwerkelijke verlatingsANGST.
Zoals het woord al beschrijft, ervaren deze honden angst om alleen te zijn.
Honden zijn sociale dieren die in groepen leven. Voor hen is het onnatuurlijk om alleen gelaten te worden.
Indien je ooit al een pup hebt moeten opvoeden, weet je dat alleen gelaten worden een stress is waar je je pup doorheen moet leren werken.
Dit doe je door stapsgewijs de tijd op te bouwen dat de pup zonder jou is. De pup leert gaandeweg zichzelf reguleren en kan deze stress omzetten in kalmte en acceptatie.
Oorzaken verlatingangst
Vooraleer we spreken over oplossingen, is het belangrijk dat je begrijpt vanwaar verlatingsangst komt.
Je dient ook te beseffen dat jij (onbewust) een grote rol speelt in het creëren van verlatingsangst alsook in het oplossen ervan.
Jouw pup/hond is nooit alleen
Na de lockdown tijdens Corona kreeg ik een overvloed aan telefoontjes van mensen die plots een hond hadden met verlatingsangst.
Gedurende de lockdown waren zij zo goed als 100% van de tijd thuis geweest.
Wanneer zij bijgevolg terug moesten werken (en dit meteen volle dagen), was het verschil voor de hond te groot.
De abrupte doorbreking van het lange samen-zijn triggerde bij de hond opnieuw een grote stressrespons, met verlatingsangst als gevolg.
Dit was ook het geval bij Lily.
Het vrouwelijke baasje was huisvrouw en was altijd thuis. Vooraleer Lily bij hen terecht kwam zat zij in een asiel met 700 andere Galgo’s en had ze ook steeds gezelschap.
Ze was nooit alleen geweest en had bijgevolg ook nooit geleerd hoe ze hiermee moest omgaan.
Je hebt (onbewust) een verkeerde hechting met jouw hond
In de menselijke psychologie bestaat er een term: wederzijdse afhankelijkheid.
Wederzijdse afhankelijkheid houdt in dat je versmelt met een ander individu, waardoor je emoties en je welzijn volledig afhankelijk worden van de ander.
Je hebt hierbij geen eigen zelfvertrouwen of veerkracht en zonder de ander voel je je verloren, alsof een deel van jezelf is losgerukt.
Ondanks wat Hollywood ons wil doen geloven, is dit een ongezonde hechtingsstijl die leidt tot heel wat relatieproblemen.
Jouw hond hecht zich ook aan jou. En net zoals bij mensen kan deze hechting gezond of ongezond zijn.
Wederzijdse afhankelijkheid tussen mens en hond ontstaat wanneer het baasje en de hond versmelten en de hond het baasje als een onderdeel van zichzelf beschouwt.
Dit gebeurt door:
- Te veel ongeoorloofde, ‘lege’ affectie
- De hond toestaan continu in jouw ruimte te komen en je te achtervolgen
- Een tekort aan leiderschap
- Je hond behandelen als een kind
- Jezelf te veel opdringen op je hond
- Grenzeloosheid, in de breedste zin van het woord (voornamelijk je emoties projecteren op je hond en jouw hond verantwoordelijk maken voor jouw beter voelen)
Verkeerdelijk denkt het baasje dat hij een goede relatie heeft met zijn hond omdat ze zo ‘close’ zijn. De ongezondheid van de hechting verraadt zich echter wanneer de hond niet bij het baasje kan zijn. De hond krijgt stress en verandert in een onzeker hoopje dier dat met zichzelf en zijn stress geen blijf weet.
Dit was ook het geval bij Lily. Ze stalkte je doorheen het huis.
Wanneer je even stil stond kwam ze tegen je leunen. Ze voelde continu de nood om in jouw persoonlijke ruimte te vertoeven.
Wanneer ik haar in de woonkamer vastbond aan een leiband zodat ze op haar mand zou blijven en ik een paar meter verder van haar zat, was dit al voldoende voor haar om gestresseerd te raken en te beginnen huilen en schreeuwen.
Elke vorm van afscheiding, hoe klein ook, kon zij niet aan.
Toen besefte ik dat dit waarschijnlijk de echte reden was dat haar baasjes afstand van haar hadden gedaan.
Agressie zag ik absoluut niet in haar.
Jouw hond heeft geen zelfregulatie
Stress is een onderdeel van het leven, ook van onze honden.
Ze krijgen stress van alleen gelaten worden.
Ze hebben stress wanneer ze niet voldoende beweging en mentale stimulatie hebben gehad.
Ze raken gefrustreerd wanneer ze hun zin niet krijgen of ingeperkt worden.
Eén van de belangrijkste vaardigheden om aan jouw hond te leren is hoe hij stress moet omzetten in kalmte.
Met andere woorden: zelfregulatie
Een hond die zichzelf kan reguleren is een hond die je overal kan meenemen en een hond die in staat is om terug te veren naar een normale, gezonde gemoedstoestand nadat hij geconfronteerd werd met een stressvolle gebeurtenis.
Dit is de hond die zich neerlegt en slaapt wanneer hij alleen gelaten wordt.
Dit is de hond die zich uitschudt en afstand neemt wanneer iets hem te veel wordt.
Weinig honden doen dit van nature, het merendeel van de honden moet dit worden aangeleerd.
Je leert je hond aan hoe hij met stress moet omgaan door geleidelijk aan een stressor toe te dienen. Telkens wanneer de hond deze lichte dosis omzet in kalmte, kan je de moeilijkheidsgraad verhogen.
Dit doe je totdat jouw hond immuniteit heeft opgebouwd voor de stressvolle situatie, zoals bijvoorbeeld het alleen gelaten worden.
Oplossingen voor verlatingangst
Nu je weet wat verlatingsangst kan veroorzaken, zijn er ook een aantal principes die je kan toepassen om verlatingsangst weg te trainen.
Verlatingsangst kan pas worden opgelost wanneer jij als baasje de verantwoordelijkheid neemt en het beeld dat je van jouw hebt verandert.
Je zal op een andere manier naar jouw hond moeten kijken.
Hem niet meer beschouwen als jouw kindje, maar hem zien voor wat hij is: een hond met specifieke noden die anders zijn dan mensen.
Daarnaast kan verlatingsangst niet opgelost worden zolang het baasje niet inziet dat hij zijn emoties niet mag projecteren op zijn hond.
Je zal de leiderschapsrol moeten opnemen.
Volgende zaken gaan vlotter verlopen wanneer je je hond -tijdelijk- binnenshuis aanlijnt. Je leiband is een hulpmiddel, het is alsook een communicatiemiddel om jouw hond te tonen wat hij moet doen en om afstand te scheppen tussen jou en jouw hond.
Use it wisely.
- Sta niet meer toe dat jouw hond ongevraagd in jouw persoonlijke ruimte komt. Niet om aandacht te vragen, niet om te spelen of gewoon om jou te volgen. Wanneer jouw hond ongevraagd in jouw persoonlijke ruimte komt, zeg je rustig “ga weg” en sta je recht. Wandel op de hond in tot hij afstand neemt van jou. Wegduwen met jouw hand werkt niet, je moet je lichaam gebruiken om ruimte te eisen.
- Sta niet toe dat jouw hond jou overal volgt. Leer je hond in het huis te ‘zijn’ zonder steeds bij jou te willen zijn. Je kan gebruik maken van een bench of je kan jouw hond vast hangen met de leiband aan een stevige kast of tafel naast zijn mand. Zo voorkom je dat de hond jou toch kan volgen en kan kijken waar je bent
- Voor honden met extreme verlatingsangst: een aantal weken GEEN aandacht.
Cold turkey.
Dit is bikkelhard om te doen maar soms echt nodig om die afstand te scheppen. Enkel eten geven, wandelen en eventueel wat trainen. Voor de rest niets van aanrakingen, knuffels, kusjes of zelfs lieve woordjes. - Zorg ervoor dat de hond op dagelijkse basis genoeg beweging en mentale stimulatie krijgt. Dit is van uiterste belang: verlatingsangst is erger wanneer er ook nog eens frustratie bij komt kijken. Een hond die voldaan is, is daarnaast minder snel angstig
- Geen bed of zetel voor honden met verlatingsangst: de hond heeft zijn eigen kussen of mand die zich ook niet in het centrum van de living bevindt. Jouw hond moet leren hoe hij op zichzelf kan zijn, zonder continu op dezelfde plaats als jou te vertoeven.
- Koop oordopjes. Je zal ze nodig hebben.
Zo, deze zaken kan je al toepassen.
Wees voorbereid op eerst meer angst: de hond weet niet wat hem overkomt en kan soms protest ontwikkelen in jouw poging afstand te nemen. Dit kan zich uiten in nog meer doorduwen, opdringerig zijn, blaffen en alles uit de kast halen zodat jij toch aandacht hebt voor hem en de afstand weer verkleint.
Je kan jouw hond beschouwen als een verslaafde: jouw hond is verslaafd aan jou. Wanneer jij bijgevolg zijn ‘drugs’ weg neemt, zal hij afkickverschijnselen vertonen en er alles aan doen om weer te krijgen wat hem goed doet voelen (op korte termijn).
Geef hier zeker niet aan toe en wees consistent. Er is licht aan het einde van de tunnel!
Wanneer deze werkpuntjes onvoldoende zijn om jouw hond op het rechte pad te brengen of wanneer jij graag professionele hulp krijgt om het probleem van jouw hond aan te pakken, kan je steeds een call inboeken op onze website.
Dan kijken we hoe we jou kunnen helpen.
Ik wens je alvast veel succes!
Sarah, Jazz & Kaï